Tacenayt Crifa Teweḍ Leɛfu.
Tamattant ur netixxir.
Tegguma ad terked tmettant, ad tekfu aḥwas deg tgejda n tẓuri taqbaylit, neɣ n tmaziɣt s umata. Nna Crifa akken i as-ssawalen, isem-is aḥeqqani, Werdiya Bucemlal, tlul ass n 09 deg yennayer 1926 deg taddart n At Ḥala deg tɣiwant n Ilmayen ; teḥwes-itt Lmut deg ass n 13 deg meɣres 2014 deg Leɛmer-is 88 n yiseggasen.
Nna Crifa neɣ Crifa n Uqbu akken i as-ssawalen, seg temẓi-s tettwaseḥer s ssut n ubendir ayen i tt-yeǧǧan ad tɛennu myal amkan deg ara yili wurar neɣ ccna, akken i tessaweḍ ad d-tfiq i ssut abaḥan i tesɛa taɣuct-is. Nna Crifa yeǧǧlen seg Tama n Baba-s i tt-id-yeǧǧan d tamecṭuḥt, tekker-d ɣar leɛmum-is imi yemma-s tɛawed zwaǧ. Ineggura-a ur tt-ǧǧin ara ad tkemmel deg ubrid n ccna. Deg waken tɛac deg lmiziriya akked zziyar terra-tt tmara ad teǧǧ taddart-is tanaslit akken ad d-terr ɣer Uqbu deg leɛmer-is 18 n yiseggasen, aneggaru-a i teǧǧa lewhi-s ɣar lezzayer tamannaɣt, deg ubrid-is tewwi-d taɣect “Bqa ɛla xir ay aqbu”, taɣuct i yewḍen myal amḍiq akked myal tameẓẓuɣt n yizzayriyen.
ɣar yiseggasen n 1940 tekcem ɣar umaṭṭaf n lezzayer anda i tcennu deg tedwilin, tesseklas tizlatin ama d tuɣac-is neɣ d tid i d-tufa deg yidles aqbayli. Nna Crifa ur tecfi ara ɣaf umḍan n tuɣac tecna, macca qqaren-d azzal n 800 i d-tewwi. Gar tezlatin i s-wayes tettwassen : Ebqa ɛla xir ay Aqbu (1942), Ay azerzur (1956), Azwaw (1972), Sniwa d ifenǧalen (1990) ; Tecna, tewwi-d aṭas deg tewsatin n ccna aqbayli, akka am ucewwiq akked uḥiḥa, s waya i tessaweḍ tḥer-d amkan-is gar tgejda n ccna aqbayli n tlawin.
Tamḍelt-is d tin i d-yellan iḍelli n wass n lǧemɛa deg taddart-is tanaslit, gar wallen n waṭas n inaẓuren, leḥbab akked tawcult-is. Nna Crifa, ad neṭṭef dima deg wawal tenniḍ : « Atah lfen, ass-a nekkni nessaweḍ-it-id ɣar da, kunwi kemmelt-as a wladi ». Ad kem-yeg Rebbi deg At rraḥa akked rreḥma, yelldi-yam-d tiwwura n lǧǧennet deg ara testeɛfuḍ i lebda.
Tukkist deg uɣmis "Tiɣremt" X.Y